شناسایی و تعیین مقدار فنل گلیکوزید آربوتین در برگ گیاه pyrus boissieriana buhse به دو روش hplc و اسپکتروفتومتری

سابقه و هدف: درخت تلکا (pyrus boissieriana buhse) که به گلابی وحشی نیز موسوم است، در جنگل های شمال ایران، به فراوانی، یافت می شود و از جلگه های ساحلی تا ارتفاعات زیاد، پراکنده است. دمگل، برگ ها و پوست برخی از گیاهان جنس pyrus حاوی مقادیری از یک فنل گلیکوزید به نام آربوتین می باشد. آربوتین در مقادیر بالا در بسیاری از گیاهان از جمله تیره های ericaceae,rosaceae و ... یافت می شود. از آربوتین برای ضدعفونی کردن مجاری ادراری و نیز به واسطه اثر آنتی اکسیدان و ضد آفتاب، استفاده می کنند.این ماده، دیورتیک و قاعده آور است.مواد و روش ها: در این مطالعه، شناسایی آربوتین در برگ گیاه تلکا به دو روش hplc وtlc صورت گرفت و سپس میزان آربوتین توسط روش های hplc و اسپکتروفتومتری تعیین شد.یافته ها: آربوتین منشا گیاهی داشته و در برگ برخی از گیاهان از جمله4 arctostaphylos uva-ursi تا 15 درصد، 5.5 vaccinium vitis تا 7 درصد و0.4 vaccinium myrtillus تا 5/1 درصد یافت می شود. در این تحقیق، میزان آربوتین 01/7 درصد به دست آمد و زمان بازداری آربوتین و زمان بازداری نسبی آن در مقایسه با هیدروکینون (استاندارد داخلی) به ترتیب 457/5 و 688/0 بود.استنتاج: گیاهان a. uva-ursi و v. vitis در ایران وجود ندارند؛ بنابر این گیاه تلکا با توجه به مقدار بالای آربوتین و همچنین فراوانی و پراکندگی زیاد آن در شمال ایران می تواند به عنوان منبع غنی آربوتین مورد استفاده قرار گیرد.